Badania

Spirometria (badanie spirometryczne) to najważniejsze z badań czynnościowych układu oddechowego, czyli badań, które pozwalają na obiektywną ocenę czynności płuc.

Podczas spirometrii ocenia się objętość powietrza wydychanego i wdychanego do płuc. Badanie polega na oddychaniu przez ustnik aparatu. Wykonuje się tzw. spirometrię podstawową oraz spirometrię po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela (określaną jako „spirometria z oceną odwracalności obturacji”).

CZEMU SŁUŻY BADANIE?

Badanie służy ocenie wydolności oddechowej człowieka. Badanie spirometryczne ma określić pojemność zawartych w płucach gazów i dać informację o sprawności wentylacyjnej układu oddechowego. Ma ono także za zadanie określenie szybkości i objętości wymiany gazowej w płucach.
Połączenie badania z próbą wysiłkową pozwala ocenić wydolność zarówno oddechową, jak i krążeniową. Badanie to wykonuje się u ludzi ze schorzeniami oddechowo-krążeniowymi, ale również celem dokonania ekspertyzy w zawodowych chorobach płuc. Wykonanie próby u ludzi zdrowych może być użyteczne w ocenie ich przydatności do pracy w określonych zawodach, lub uprawiania sportów.

Połączenie badania spirometrycznego z próbą farmakologiczną pomocne jest w ustaleniu rozpoznania choroby, np. u większości chorych na astmę oskrzelową występuje nadwrażliwość na leki wywołujące skurcz oskrzeli. Badanie to umożliwia również dobór odpowiedniego leku przy astmie napadowej lub stałej (przewlekłe zapalenie oskrzeli).
Spirometryczna próba prowokacyjna z domniemanym alergenem dostarcza dowodów określających, które substancje są odpowiedzialne za objawy chorobowe dróg oddechowych (patrz dodatkowo: “Testy ekspozycyjne” w dziale “Badania w alergologii”).

WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA

1. Choroby układu oddechowego.
2. Operacje na miąższu płucnym.
3. Monitorowanie leczenia chorób płuc.

Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza.

Przygotowanie do badania

1. Przed badaniem nie należy palić papierosów ani pić alkoholu (minimum przez 4 h, a najlepiej przez dobę).
2. Nie należy wkładać ubrania krępującego ruchy tułowia (klatki piersiowej i brzucha).
3. Przez 2 h przed badaniem nie powinno się jeść obfitych posiłków.
4. Bezpośrednio przed badaniem (ok. pół godziny) nie powinno się wykonywać intensywnego wysiłku fizycznego).
5. Jeśli spirometrię wykonuje się po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela, przed badaniem konieczne jest odstawienie niektórych leków astmę przeciwastmatycznych. Jest to potrzebne tylko wtedy, gdy spirometria będzie wykonywana po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela. Podczas ustalania terminu badania rejestratorka powinna poinformować pacjenta o konieczności odstawienia leków rozkurczających oskrzela przed badaniem.

Przeciwwskazania – czyli kto nie powinien wykonywać spirometrii:

1. Osoby, u których rozpoznano tętniaki aorty albo tętnic mózgowych.
2. Chorzy po przebytej niedawno operacji okulistycznej.
3. Pacjenci po przebytym odwarstwieniu siatkówki.
4. Osoby mające dolegliwości bólowe po operacji w zakresie jamy brzusznej lub klatki piersiowej, utrudniające pełny wdech i wydech w czasie badania.